Door Xiufang (Ava) Tu en Lina Zhou
- Introductie
- Nieuws – Eerste IPI-onderzoek uitgevoerd door de Europese Commissie
Op 24 april 2024 heeft de Europese Commissie (“EC”) op eigen initiatief een onderzoek geopend naar maatregelen en praktijken op de Chinese overheidsopdrachtenmarkt voor medische hulpmiddelen.[1] De EC concludeerde dat deze maatregelen en praktijken de toegang van economische actoren, goederen en diensten uit de EU hebben belemmerd (“vermeende maatregelen en praktijken”). De Commissie stelde vast dat 87% van de openbare aanbestedingen expliciete of impliciete beperkingen bevatte die de inkoop van ingevoerde medische hulpmiddelen benadeelden. Hierdoor werden buitenlandse economische actoren en ingevoerde medische hulpmiddelen systematisch benadeeld.[2]
-
- Invoering van IPI-maatregelen
Op 19 juni 2025 heeft de EU in dit verband een vergeldingsmaatregel ingevoerd op basis van het IPI-kader: een maatregel die Chinese ondernemingen uitsluit van deelname aan Europese overheidsopdrachten voor medische hulpmiddelen boven een drempel van 5 miljoen euro. Volgens de EU vormt deze maatregel een evenredige reactie op de handelsbelemmeringen en oneerlijke behandeling die China oplegt aan Europese bedrijven. Naast het evenredigheidsbeginsel houdt de beoordeling van IPI-maatregelen ook rekening met de beschikbaarheid van alternatieve leveranciers. Er zullen uitzonderingen worden toegestaan wanneer er geen alternatieven beschikbaar zijn.[3] De maatregel is in werking getreden op 30 juni 2025, tien dagen na de vaststelling ervan.[4]
De Chinese regering werd uitgenodigd om haar standpunt toe te lichten, relevante informatie te verstrekken en in overleg te treden met de EC met als doel de vermeende maatregelen en praktijken te beëindigen of te corrigeren.[5] Er vond een overleg plaats tussen beide partijen, waarbij mogelijke oplossingen werden besproken. De Chinese overheid heeft meermaals haar bereidheid uitgesproken om verder in dialoog te treden en benadrukt dat het land een aanzienlijk aantal medische hulpmiddelen invoert en dat buitenlandse investeerders kunnen deelnemen zonder enige discriminatie ten opzichte van binnenlandse producten.[6]
- IPI-verordening
Het initiatief van de EC is gebaseerd op Verordening (EU) 2022/1031. Deze verordening stelt regels vast om de toegang van EU-bedrijven tot overheidsopdrachtenmarkten in derde landen te verbeteren, wanneer geen internationale overeenkomsten van toepassing zijn. Zij geeft de EC de bevoegdheid om vermeende maatregelen en praktijken van derde landen ten aanzien van EU-ondernemingen te onderzoeken.[7]
De toepassing van IPI-maatregelen wordt bepaald op basis van de hoofdcode van de Gemeenschappelijke Woordenlijst overheidsopdrachten (“CPV”), zoals vastgelegd in Verordening (EG) nr. 2195/2002. De werkingssfeer van de maatregel betreft alle medische hulpmiddelen die vallen onder de CPV-codes 33100000-1 tot 33199000-1.[8] Aanbestedende overheden in de EU zullen dus moeten nagaan of de hoofd-CPV-code van een aanbesteding binnen dit bereik valt alvorens Chinese inschrijvers toe te laten.
IPI-maatregelen verstrijken vijf jaar na hun inwerkingtreding, met de mogelijkheid tot verlenging met nog eens vijf jaar. Zij kunnen ook opgeschort of ingetrokken worden.[9] Indien de EC oordeelt dat de Chinese overheid voldoende maatregelen heeft genomen om de belemmering te verhelpen, kunnen de IPI-maatregelen worden opgeschort of ingetrokken.
- Reactie van China
Op 6 juli 2025 reageerde China op de IPI-maatregel met eigen vergeldingsmaatregelen: overheidsopdrachten voor medische hulpmiddelen van EU-oorsprong met een waarde van meer dan 45 miljoen yuan worden voortaan uitgesloten. Bovendien zullen medische hulpmiddelen uit derde landen worden geweerd indien de producten meer dan 50% aan EU-onderdelen bevatten (gebaseerd op de contractwaarde). Deze beperkingen zijn niet van toepassing wanneer enkel EU-geïmporteerde hulpmiddelen voldoen aan de aanbestedingsvereisten. De maatregelen van China zijn onmiddellijk van kracht.
* * *
Voor gericht advies over de impact van de IPI-maatregel of de Chinese tegenmaatregelen op uw bedrijfsvoering of deelname aan overheidsopdrachten, kunt u contact opnemen met de DALDEWOLF CHINA & ASEAN DESK (Xiufang Ava Tu, atu@daldewolf.com).
[1] Kennisgeving van de inleiding van een onderzoek op grond van het Internationaal Instrument voor Overheidsopdrachten betreffende maatregelen en praktijken van de Volksrepubliek China op de markt voor overheidsopdrachten inzake medische hulpmiddelen (C/2024/2973), PB.L 24 april 2024, beschikbaar via: link.
[2] Verslag van de Commissie krachtens artikel 5, lid 4, van Verordening (EU) 2022/1031 over het onderzoek op grond van het Internationaal Instrument voor Overheidsopdrachten betreffende maatregelen en praktijken van de Volksrepubliek China op de markt voor overheidsopdrachten inzake medische hulpmiddelen, 14 januari 2025, COM(2025)5 (“COM-verslag”), beschikbaar via: link; en Werkdocument van de diensten van de Commissie, Feitelijke bevindingen van het IPI-onderzoek naar de markt voor overheidsopdrachten inzake medische hulpmiddelen in de Volksrepubliek China, bij het document Verslag van de Commissie krachtens artikel 5, lid 4, van Verordening (EU) 2022/1031 over het onderzoek op grond van het Internationaal Instrument voor Overheidsopdrachten betreffende maatregelen en praktijken van de Volksrepubliek China op de markt voor overheidsopdrachten inzake medische hulpmiddelen, 14 januari 2025, SWD(2025)2, beschikbaar via: link.
[3] Uitvoeringsverordening (EU) 2025/1197 van de Commissie van 19 juni 2025 tot vaststelling van een maatregel op grond van het Internationaal Instrument voor Overheidsopdrachten waarbij de toegang wordt beperkt van economische operatoren en medische hulpmiddelen van oorsprong uit de Volksrepubliek China tot de EU-markt voor overheidsopdrachten inzake medische hulpmiddelen krachtens Verordening (EU) 2022/1031 van het Europees Parlement en de Raad (2025/1197), PB.L 20 juni 2025 (“COM IPI-maatregel”), beschikbaar via: link.
[4] Ibid.
[5] COM IPI Measure.
[6] COM Report.
[7] Artikelen 5-6 van Verordening (EU) 2022/1031 van het Europees Parlement en de Raad van 23 juni 2022 betreffende de toegang van economische operatoren, goederen en diensten uit derde landen tot de markten voor overheidsopdrachten en concessies van de Unie en de procedures ter ondersteuning van onderhandelingen over de toegang van economische operatoren, goederen en diensten van de Unie tot de markten voor overheidsopdrachten en concessies van derde landen (“IPI-verordening”), beschikbaar via: link.
[8] Verordening (EG) nr. 2195/2002 van het Europees Parlement en de Raad van 5 november 2002 betreffende het gemeenschappelijk woordenboek overheidsopdrachten (CPV), beschikbaar via: link.
[9] Artikelen 5-6 IPI-verordening.